پانزی و رویای یک شبِ ثروتمند شدن!
نوسانات عجیب و پرتلاطم ارز دیجیتال و سودهای هنگفتی که در سال‌های اخیر برای عده‌ای رقم خورده است، باعث شده افراد بسیاری بدون دانش کافی و آگاهی نسبت به این موضوعات صرفا با داشتن سودای یک شبِ ثروتمند شدن به این بازار ورود کرده و تمام ثروت خود را به باد دهند!
از طرفی دیگر کاهش ارزش پول در کشور و هجوم افراد مختلف به بازارهای مالی به خصوص ارز دیجیتال، سبب شده روش‌های کلاهبرداری نیز گسترش پیدا کند و خود به یک بازار برای درآمد‌زایی افراد سودجویی تبدیل شود.
به همین خاطر در این مقاله از بلاگ ایران سرور قصد داریم به یک روش رایج از کلاهبرداری به نام پانزی بپردازیم و به شما بگوییم چگونه پانزی باعث کلاهبرداری از شما می‌شود؟ حتما اگر علاقه‌مند به حوزه ارز دیجیتال هستید و قصد ورود به دنیای ارز دیجیتال را دارید تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
کلاهبرداری پانزی چیست؟
کلاهبرداری پانزی یا ترفند پانزی برگرفته از کلاهبرداری‌های ساختاریافته شخصی به نام چارلز پانزی (Charles Ponzi) در دهه ۹۰ میلادی است. او با فروش کوپن‌های تخفیفی اداره پست به مردم وعده ۵۰ درصد سود را در ۴۵ روز و یا ۱۰۰ درصد سود در ۹۰ روز می‌داد. این درحالی است که بانک‌ها در آن زمان تنها ۵٪ سود سالانه داشتند.
تصویری از چارلز پانزی – منبع: مجله آمریکایی تایم
به عبارتی دیگر پانزی یکی از روش‌های کلاهبرداری است که در آن فرد کلاهبردار با دادن وعده‌هایی به ظاهر منطقی افراد مختلف را توصیه به سرمایه‌گذاری می‌کند و از آنها می‌خواهد تمام دارایی خود را به او داده تا با پول‌هایشان کارکند و به آنها سود بسیار بالا و رویایی بدهد.
افرادی که دانش کافی ندارند و صرفا سودای یک شبه ثروتمند شدن را دارند بدون آنکه ذره به این نوع از کلاهبرداری شک کنند به راحتی در دام اینگونه افراد می‌افتند و تمامی ثروت خود را در یک چشم بهم زدند از دست می‌دهند.
پانزی چگونه از قربانیان خود کلاهبرداری می‌کند؟
در پانزی معمولا فرد کلاهبردار با معرفی یک برند یا شرکت و ساخت پلتفرم‌های مختلفی مانند سایت یا اپلیکیشن موبایل سعی در متقاعدسازی مخاطبان خود دارد تا پول‌های خود را برای سرمایه‌گذاری به او بدهند.
از جمله مهم‌ترین و رایج‌ترین این وعده‌ها می‌توان به سرمایه‌گذاری از طریق ارز دیحیتال اشاره کرد. چراکه بسیار از افراد ناآگاه این تصور را دارند چون این نوع بازار مالی بر اساس شنیده‌هایش پر سود است، پس حتما این سرمایه گذاری هم مطمئن خواهد بود! بنابراین به راحتی اعتماد می‌کنند.
در این نوع کلاهبرداری برای جلب رضایت و اعتماد سرمایه‌گذاران در ابتدا از پول افراد جدید الورود، سود افراد قدیمی‌تر پرداخت می‌شود تا بدین شکل سرمایه‌گذار بیشتری جذب شود. اما غافل از آنکه این سیستم ساختار یافته در نهایت به دلیل اشباع‌شدن و نبود سرمایه‌گذار جدید نابود شده و معمولا فرد یا افراد کلاهبردار با سرمایه‌های بدست آمده از مالباخته‌گان متواری می‌شوند.
در شکل زیر فرآیند و ساختاری که برای درک بهتر کلاهبرداری پانزی اتفاق می‌افتد را شرح داده‌ایم.
چگونه کلاهبرداری پانزی را تشخیص دهیم؟ چگونه در دام کلاهبرداری پانزی نیفتیم؟
وعده سودهای بالا و نجومی: هر سرمایه‌گذاری بایستی بر اساس منطقی که بر بازار آن حاکم است و پولی که در گردش قرار می‌گیرد از یک سود معقول و منطقی برخورددار باشد. بنابراین هر زمان که بدون هیچگونه پشتوانه مستند و محکمی به شما وعده سود بالا داده شد حتما بایستی احتیاط کنید و مشکوک شوید. چراکه احتمالا با یک چارلز پانزی دیگر طرف خواهید شد!
عدم امکان برداشت پول در زمان دلخواه شما: یکی از شاخص‌های مهم یک سرمایه‌گذاری مطمئن این است که فرد سرمایه‌گذار می‌تواند هر موقع که اراده کند سرمایه خود را پس بگیرد. اما در کلاهبرداری های پانزی معمولا پول سرمایه‌گذار تا یک مدت نسبتا طولانی مسدود شده و امکان بازپس‌گیری آن به بهانه‌های مختلف وجود ندارد.
ارجاع و استفاده از درگاه‌‌های غیرقانونی و نامعتبر: اگر برای انتقال پول و سرمایه‌تان شما را دعوت به یک درگاه پرداخت نامعتبر کردند و از شما خواستند که از کیف پول ارز دیجیتال‌تان که امکان پیگیری آن از مراجع داخلی کشور و ذی صلاح وجود ندارد، پرداخت خود را انجام دهید. حتما بایستی از انجام اینکار خودداری کنید. چراکه پیگیری مالی اینگونه گردش‌ها در بسیاری از موارد غیرممکن بوده و برای شما مشکل‌ساز خواهد بود.
عدم امکان احراز هویت کامل فرد یا شرکت موردنظر: در بسیاری از مواقع اینگونه افراد یا شرکت‌هایی که شما را دعوت به سرمایه‌گذاری می‌کنند هیچ مکان فیزیکی، پشتوانه مشخص و سوابقی ندارند. صرفا با ارائه یک نام و هویت جعلی افراد را در دام خود گرفتار می‌کنند.
نداشتن گواهینامه و مجوزهای قانونی و قضایی: اکثر شرکت‌های تازه تاسیسی که اقدام به کلاهبرداری می‌کنند فاقد گواهینامه و مجوزهای قانونی هستند. پس حتما پیش از آنکه اقدام به سرمایه‌گذاری کنید از داشتن گواهینامه‌ها و مجوزهای قانونی به خوبی مطلع شده و استعلامات لازم را کسب نمایید.
حرف آخر
همانطور که گفتیم هرزمان به شما وعده سودهای نامتعارف و بالا بدون هیچ‌پشتوانه علمی و قانونی معتبر داده شد باید مشکوک شوید و با احتیاط عمل کنید. پیش از هر اقدامی از افراد متخصص که دانش کافی اقتصاد دارند کمک بخواهید و موضوع را با آنها در میان بگذارید. از مراجع قانونی استعلامات لازم را کسب کنید و مطمئن شوید که شرکت یا فرد مورد نظر معتبر بوده و سابقه قضایی نداشته باشد.
درنهایت خوب است بدانید متاسفانه آمارها به وضوح نشان‌میدهند که تمامی کلاهبرداران از دو اهرم ناآگاهی و طمع قربانیان خود استفاده کرده‌اند تا به اهداف پلید خود دست پیدا کنند. بنابراین توصیه می‌کنیم بدون دانش کافی و آگاهی و به طمع رسیدن به سود بالا وارد هیچ سرمایه‌گذاری نشوید