مشکلات رایج لپ تاپ ها و راهکارهایی برای رفع آن ها

داغ شدن بیش از حد لپ‌تاپ
علائم: کرش و هنگ کردن کامپیوتر
راهکار: تمیز کردن مسیرهای ورودی و خروجی هوا، قرار دادن مواد فیلتر کننده در دریچه‌ی تهویه یا به‌روزرسانی بایوس
داغ شدن بیش از حد لپ‌تاپ می‌تواند باعث کاهش شدید عملکرد آن می شود. اغلب در نتیجه‌ی این کاهش عملکرد، مشکلاتی همچون کرش و هنگ کردن به سراغ کامپیوتر می‌آید. هر رایانه‌ای هنگام پردازش داده‌، مقدار زیادی حرارت ایجاد می‌کند؛ اما لپ‌تاپ‌ها به خاطر اندازه‌ی کوچک و نبود تهویه‌ی مناسب، بیشتر در معرض داغ شدن قرار دارند. گرد و غبار بیش از حد می‌تواند دریچه‌های هوای دستگاه را مسدود و لپ‌تاپ را از وجود هوای سرد به‌منظور خنک کردن پردازنده‌ی مرکزی (CPU) محروم کند. کاربران اغلب می‌توانند مشکل داغ شدن بیش از حد دستگاه را به‌وسیله‌ی تمیز کردن منافذ هوا با یک پارچه، پاک‌کننده‌ی کیبورد یا یک برس نرم مرتفع کنند. به علاوه، کاربران حرفه‌ای می‌توانند از دستگاه‌های دمنده‌ی هوا هم به‌منظور زدودن گرد و غبار بهره ببرند. برای جلوگیری از تجمع بیشتر گرد و غبار می‌توانید یک تکه پارچه‌ی نازک روی مجرای نفوذ هوا قرار دهید. نباید این پارچه‌ را روی خروجی هوایی قرار دهید که هوای گرم به‌سرعت از آن خارج می‌شود. اگر این روش کارساز نبود، بهتر است به فکر به‌روزرسانی بایوس سیستم باشید. بایوس وظیفه‌ی کنترل بخش سخت‌افزاری لپ‌تاپ را بر عهده دارد. بیشتر سازندگان، فایلی در اختیار کاربران قرار می‌دهند که به‌طور خودکار اقدام به ارتقاء بایوس لپ‌تاپ می‌کند. این به‌روزرسانی‌ها اغلب به‌منظور مدیریت بهتر حرارت منتشر می‌شوند. قبل از شروع به‌روزرسانی بایوس، از متصل بودن لپ‌تاپ به برق اطمینان حاصل کنید.

کاهش سرعت دیسک سخت
علائم: طولانی بودن زمان اجرای نرم‌افزار، کاهش سرعت انتقال اطلاعات
راهکار: یکپارچه‌سازی هارددیسک
به‌هم‌ریخته بودن و پراکنده شدن اطلاعات در فضای دیسک سخت رایانه به دلیل نیازمندی به زمان بیشتر برای وارسی داده‌های تکه‌تکه شده و بد سکتورهای موجود در آن، می‌تواند باعث ضعف عملکرد سیستم شود. همچنین وجود بد سکتور در بخشی از درایو، باعث ناتوانی در خواندن و نوشتن در آن بخش از فضای ذخیره‌سازی دیسک سخت خواهد شد. اگرچه این مشکل به‌سادگی قابل حل است؛ اما فرآیند یکپارچه‌سازی (Defragment)، بسته به وضعیت دیسک سخت کاربر و با استفاده از ابزار داخلی ویندوز ۱۰ موسوم به Optimize Drives می‌تواند حتی چند ساعت طول بکشد. کاربران به‌راحتی می‌توانند با نوشتن عبارت «Defragment and optimize your drives» در کادر جستجوی کورتانا به این ابزار دسترسی داشته باشند. کاربران باید پس از اجرایی ابزار یادشده و انتخاب درایو مورد نظر، روی دکمه‌ی Analyze کلیک کنند و در صورت نیاز به یکپارچه کردن دیسک سخت، دکمه‌ی Optimize را بفشارند. از دیگر ابزارهای یکپارچه‌ساز می‌توان به نرم‌افزار قدیمی Power Defragmenter 3.1 و نرم‌افزار فوق‌العاده‌ی Diskeeper 16 اشاره کرد.

ناتوانی باتری در حفظ شارژ
علائم: روشن ماندن کوتاه‌مدت لپ‌تاپ بعد از قطع اتصال از برق شهری
راهکار: جایگزین کردن یک باتری جدید
پس از اتمام طول عمر باتری‌های لیتیوم یون، توانایی نگه‌داری شارژ این باتری‌ها هم از دست می‌رود. پس از گذشت چند سال، برخی از باتری‌ها فقط به میزان نصف زمان شارژدهی ادعاشده به‌وسیله‌ی شرکت قادر به حفظ شارژ خواهند بود. جایگزینی باتری لپ‌تاپ‌هایی که باتری آن‌ها قابل تعویض است، بسیار ساده و با فشار یک دکمه در بخش پشتی یا پایین لپ‌تاپ قابل انجام است.

نیازمندی به حافظه‌ی رم مضاعف
علائم: ضعف کارایی سیستم هنگام استفاده‌ی هم‌زمان از چندین نرم‌افزار، هنگ کردن متوالی سیستم، زمان بوت طولانی رایانه
راهکار: ارتقاء حافظه‌ی رم، استفاده از یک حافظه‌ی فلش یو‌اس‌بی با حالت ReadyBoost فعال برای افزایش میزان حافظه‌ی رم
اگر زمان بالا آمدن سیستم یا به‌اصطلاح، زمان بوت لپ‌تاپ شما بسیار طولانی است، می‌توانید از ابزار مدیریت استارت‌آپ سیستم عامل ویندوز مایکروسافت بهره ببرید. برای این کار می‌توانید پس از فشردن کلیدهای ترکیبی Alt+Ctrl+Delete و کلیک روی Task Manager، به سربرگ Startup مراجعه کنید. در این برگه می‌توانید برنامه‌های اضافه که سرعت راه‌اندازی و بالا آمدن ویندوز را کند می‌کنند، با انتخاب و کلیک روی دکمه‌ی Disable، غیر فعال کنید.

نقص دیسک سخت
علائم: ایجاد صداهای بلندی شبیه به کلیک در زمان دسترسی رایانه به یک داده در دیسک سخت
راهکار: پشتیبان‌گیری آنلاین از داده‌ها و جایگزین کردن یک دیسک سخت جدید
بهترین راه مقابله با از کار افتادن هارد دیسک، پشتیبان‌گیری از داده‌ها است. این روزها گزینه‌های نرم‌افزاری فراوانی برای این کار وجود دارد؛ اما استفاده از ابزارهایی مانند Norton Save & Restore 2.0 بسیار آسان است. در صورتی که خواستار پشتیبان‌گیری آنلاین از داده‌های خود هستید، می‌توانید از وان‌درایو مایکروسافت، گوگل درایو، دراپ‌باکس یا از خدمات مشابه دیگر بهره ببرید. حتی در صورت استفاده از راهکارهای آنلاین یادشده، نقص هارد دیسک لپ‌تاپ کاربر را به زانو درخواهد آورد. خوشبختانه، ابزارهای فراوانی در زمینه‌ی آزمودن دیسک سخت و تشخیص مشکلات احتمالی در اختیار کاربران قرار دارد. در صورت ضروری بودن تعویض دیسک سخت، ابتدا تا جای ممکن از داده‌های خود نسخه‌ی پشتیبان تهیه کنید و سپس به هارد دیسک جدید جابه‌جا شوید. برای انجام این کار، می‌توان به راهکارهای گام‌به‌گام تعویض دیسک سخت ارائه‌شده در بخش پشتیبانی وب‌سایت بیشتر شرکت‌های سازنده مراجعه کرد. برای مثال، شرکت لنوو ویدیویی از فرآیند تعویض و جایگزینی هارد دیسک در وب‌سایت خود منتشر کرده است که می‌توانید با جستجوی عبارت «replacement movie» به آن دسترسی داشته باشید.

آسیب‌دیدگی کیبورد
علائم: گم شدن یا لق شدن کلیدها
راهکار: تعویض کیبورد
کیبورد به خاطر فشار دائمی روی آن در هنگام تایپ یا به خاطر احتمال ریختن مایعات حین کار، جزو آسیب‌پذیرترین قطعات لپ‌تاپ محسوب می‌شود. در نتیجه کلیدهای کیبورد به مرور زمان ممکن است اغلب از جای خود خارج یا فرسوده شوند. خوشبختانه شرکت‌های سازنده‌ی لپ‌تاپ در بخش پشتیبانی وب‌سایت خود راهنمای کامل و گام به گام تعویض کیبورد دستگاه را در اختیار کاربران می‌گذارند. برای دستیابی به چنین راهنمایی، می‌توانید عبارت «keyboard replacement» را در بخش جستجوی وب‌سایت شرکت مورد نظر تایپ کنید و کلید اینتر را بفشارید. همچنین می‌توانید پایگاه داده‌ی شرکت را کاوش کنید. به‌منظور جدا کردن کیبورد قدیمی از لپ‌تاپ خود، به‌طور معمول فقط باید برخی از پیچ‌های لپ‌تاپ را از بخش زیرین آن باز کنید و کیبورد را با فشار یک دکمه آزاد کنید. همچنین در سازوکار گیره مانند که کیبورد را به فریم اصلی محکم نگه می‌دارد، با آزاد کردن گیره‌ها می‌توانید کیبورد را از دستگاه جدا کنید.

عدم اتصال به شبکه‌ی اینترنت بی‌سیم
علائم: عدم وجود اتصال اینترنت، خطای مکرر توقف (time out) هنگام مرور وب
راهکار: بررسی روشن بودن روتر بی‌سیم، استفاده از نرم‌افزارهای هوشمند، اطمینان از قرار داشتن نام روتر در حالت برودکست (SSID)
با توجه به قابل حمل بودن لپ‌تاپ، کاربران انتظار دارند که توانایی اتصال به هر شبکه‌ی بی‌سیمی را فارغ از این‌که در فرودگاه، کافی‌شاپ یا هتل باشند، در اختیار داشته باشند. اما گاهی اتصال به این شبکه‌های بی‌سیم بسیار چالش‌برانگیز می‌شود. برخی از لپ‌تاپ‌ها غیر از تنظیمات نرم‌افزاری، دارای یک دکمه‌ یا سوییچ مربوط به فعال کردن قابلیت اتصال به شبکه‌ی وایرلس هستند. همیشه از قرار داشتن این دکمه‌ها در حالت فعال اطمینان داشته باشید. همچنین از این‌که SSID یا شناسه‌ی سرویس دستگاهی که در حال اتصال به آن هستید، در حالت برودکست قرار دارد اطمینان حاصل کنید. برای دستیابی به این تنظیمات، باید به بخش روتر یا مودم بی‌سیم خود مراجعه کنید.

ثابت ماندن پیکسل‌ها
علائم: وجود نقاط سبز یا قرمزرنگ در صفحه نمایش لپ‌تاپ
راهکار: ماساژ دادن اطراف پیکسل مرده
پیکسل‌های غیر منطبق یا ثابت می‌توانند در صفحه نمایش لپ‌تاپ‌ بسیار آزاردهنده باشند. این پیکسل‌ها معمولا به رنگ سبز یا قرمز باقی‌ می‌مانند و به‌درستی با دیگر پیکسل‌های سالم نمایشگر روشن نمی‌شوند. متأسفانه بیشتر سازندگان برای یک یا دو پیکسل معیوب موجود، صفحه نمایش لپ‌تاپ را تعویض نمی‌کنند. در حقیقت تعداد این پیکسل‌های مرده باید بین ۱۰ تا ۱۸ عدد باشد تا شرکت سازنده برای تعویض آن اقدام کند.
با این حال، هنوز یک راه حل احتمالی برای رفع این مشکل وجود دارد. ابتدا با یک پارچه نرم به‌آرامی و با حرکت دوار اطراف پیکسل معیوب را مالش دهید. انجام این ترفند معمولا باعث روشن شدن صحیح پیکسل می‌شود. هنگامی که نقطه‌ی درست را یافتید، پیکسل را به‌منظور روشن شدن اندکی فشار دهید و انگشت خود را به مدت دو دقیقه روی آن نگه دارید تا هیچ پیکسل معیوبی مشاهده نشود.

کرش کردن سیستم
علائم: عدم توانایی لپ‌تاپ در بوت شدن
راهکار: جدا کردن دیسک سخت و جایگذاری آن درون یک محفظه‌ی خارجی، اجرای فرمان Checkdisk
بیشتر کاربران هنگامی که رایانه‌ی آن‌ها از راه‌اندازی مجدد یا بوت شدن دوباره امتناع می‌کند، به‌شدت وحشت‌زده می‌شوند. با این حال، بیشتر اوقات مشکل موجود به‌سادگی خطای فایل سیستم یا وجود یک بد سکتور در دیسک سخت است. به‌منظور تشخیص چنین خطاهایی، می‌توانید با استفاده از راهنمایی‌های شرکت سازنده، هارد دیسک خود را از لپ‌تاپ خارج کنید و آن را درون یک محفظه‌ی خارجی مجهز به درگاه یو‌اس‌بی قرار دهید. این محفظه‌ها مخصوص قرار دادن سخت‌افزار داخلی هستند. در مرحله‌ی بعد باید محفظه‌ی USB را به یکی از درگاه‌های یواس‌بی رایانه‌ی دیگر وارد کنید. در صورت سالم بودن سیستم فایل، هارد درایو باید به‌عنوان یک درایو خارجی در بخش Devices and Drives مرورگر فایل ویندوز نمایان شود و اجازه‌ی انتقال فایل به کاربر بدهد. در ادامه باید فرمان Checkdisk را برای درایو سخت مورد نظر اجرا کنید. برای انجام این کار ابتدا عبارت command prompt را در کادر جستجوی کورتانا تایپ کنید و پس از کلیک راست روی آن، گزینه Run as administrator را بزنید. حالا باید عبارت «:X» را (به جای X نام درایو مورد نظر را وارد کنید) در خط فرمان تایپ و اینتر کنید. حالا باید عبارت «chkdsk /f» را تایپ کنید و بازهم کلید اینتر را بفشارید. پس از این کار، سیستم اجازه‌ی جدا کردن درایو و لغو تمامی پردازش‌های مربوط به آن را از کاربر درخواست خواهد کرد. در این مرحله و در صورت تمایل، می‌توانید حرف Y را به‌منظور تأیید درخواست سیستم تایپ و اینتر کنید.
رایانه‌ای که برای آزمودن دیسک سخت لپ‌تاپ از آن استفاده کردید، ابتدا اطلاعاتی مانند نوع فایل سیستم و شماره سریال مربوط به درایو مورد نظر را نمایش می‌دهد و سپس شروع به کند و کاو درایو ذخیره‌سازی و برطرف کردن هر خطایی که با آن مواجه می‌شود، خواهد کرد. پس از اتمام فرآیند، گزارشی از خطاهای موجود نمایان می‌شود که کاربر می‌تواند تمامی تغییرات اعمال‌شده بر درایو را مشاهده کند. در صورتی که گزارش ارائه‌شده بدون خطا باشد، می‌توانید هارد دیسک خود را به لپ‌تاپ کرش کرده متصل و آن را روشن کنید.

هجوم ویروس و جاسوس‌افزار
علائم: نمایان شدن بیش از حد پنجره‌های فرعی (pop up) و تبلیغات، کاهش سرعت دانلود از اینترنت
راهکار: نصب نرم‌افزار ضد جاسوسی و استفاده از ویروس‌کش رایگان
هیچ موردی نمی‌تواند مانند نرم‌افزار مخرب، سیستم رایانه‌ای را فلج کند. اولین خط دفاعی همیشه پیش‌گیری است؛ بنابراین بهتر است از نسخه‌ی تک‌کاربره‌ی نرم‌افزارهای امنیتی مانند Bitdefender Total Security با اشتراک دوساله‌ی ۱۷۰ هزار تومان و Kaspersky Total Security با اشتراک دوساله‌ی ۲۶۴ هزار تومانی استفاده کنید. در حال حاضر طبق گزارش وب‌سایت‌های معتبری مانند AV Test و AV Comparatives، هر دو نرم‌افزار یادشده جزو برترین و کامل‌ترین نرم‌افزارهای امنیتی دنیا محسوب می‌شوند. نرم‌افزار امنیتی شرکت کسپرسکی و به‌خصوص بیت‌دیفندر رابط کاربری ساده‌ای دارند و دارای ابزارهای مختلفی مانند آنتی‌ویروس، ضد جاسوسی، دیوار آتش، مسدودساز وب‌سایت‌های خطرناک، پشتیبان‌گیری از فایل، بهبوددهنده‌ی عملکرد سیستم و … هستند.
کوکی‌ها فایل‌های متنی هستند که تبلیغ‌کننده‌ها به‌منظور ردگیری رفتار و عادات گشت و گذار کاربر در فضای مجازی، آن‌ها را در رایانه‌ی کاربر کپی می‌کنند. پیشنهاد می‌کنیم به‌منظور ایمن ماندن در برابر هجوم احتمالی نرم‌افزارهای مخرب، حتما در یک بازه‌ی زمانی مشخص، با استفاده از هر دو ابزار یادشده اقدام به کاوش سیستم عامل بکنید.

قدیمی بودن درایور کارت گرافیک
علائم: نمایش ویدیوهای درهم‌ریخته یا تحریف‌شده
راهکار: دانلود نسخه‌ی بروز درایور کارت گرافیک
مشکلات مربوط به ویدیو، یکی از دلایل رایج شکایت کاربران لپ‌تاپ است. این مشکلات اغلب از بازی‌های رایانه‌ای و نرم‌افزارهای جدیدی ناشی می‌شود که برای عملکرد صحیح، نیازمند به‌روزترین نسخه‌ی درایور کارت گرافیک رایانه هستند. با وجود این‌که بیشتر لپ‌تاپ‌ها با آخرین نسخه‌ی فایل درایور کارت گرافیک عرضه می‌شوند؛ هنگام تأخیر در فروش این دستگاه‌ها، طبعا درایور آن‌ها هم قدیمی‌تر خواهد شد. به همین دلیل، بروزرسانی مکرر کارت گرافیک و حتی درایورهای مربوط به کارت صوتی و شبکه، امری بسیار ضروری محسوب می‌شود.
بسیاری از شرکت‌های سازنده‌ی لپ‌تاپ، بسته‌ی نصب شدنی ویژه‌ای همراه با دستگاه ارائه می‌دهند که آخرین درایورهای منتشرشده‌ی مربوط به لپ‌تاپ کاربر را به‌طور خودکار دانلود و نصب می‌کند. به‌عنوان مثال، شرکت لنوو فایل درایورهای خود را در آدرس Lenovo.com/support به اشتراک می‌گذارد. با این حال، اگر در وب‌سایت سازنده‌ی لپ‌تاپ خود موفق به یافتن درایور کارت گرافیک نشدید، می‌توانید به‌طور مستقیم به وب‌سایت شرکت‌های اصلی سازنده‌ی کارت گرافیک انویدیا و ای‌ام‌دی مراجعه کنید. در صورتی که لپ‌تاپ مورد نظر از تراشه‌ی گرافیکی یکپارچه و روی برد شرکت اینتل بهره می‌برد، بهترین گزینه مراجعه به وب‌سایت شرکت سازنده‌ی لپ‌تاپ است. اما می‌توانید بخش پشتیبانی و دانلود شرکت اینتل را هم بررسی کنید.