به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل سازمان منطقه آزاد اروند، ۲۶ آذر، روز ملی حملونقل، در تقویم رسمی کشور به نام کسانی ثبت شده که بیشتر وقتشان نه در شهر، که در جاده میگذرد. رانندگانی که ساعت و روز کاریشان به مقصد گره خورده و خستگیشان به کیلومتر.
این روز، یادآور فرمانی است که از سوی امام خمینی سال ۱۳۶۲ صادر شد؛ فرمانی برای بهحرکتدرآوردن کالاها، برای آنکه اقتصاد در تنگنا نماند. امروز، چهار دهه بعد، همان منطق هنوز جاری است؛ در جادهها، پایانهها و مرزهایی که شبانهروز روشناند.
مرز شلمچه یکی از همان نقاطی است که حرکت در آن متوقف نمیشود. گذرگاهی میان ایران و عراق که سالهاست بار قابل توجهی از صادرات و ترانزیت کالا را به دوش میکشد. کامیونها میآیند، میایستند، عبور میکنند و دوباره جاده را ادامه میدهند؛ نظمی که برای رانندگان، اهمیتش کمتر از خود مسیر نیست.
جاده؛ جلوه صبر و زندگی
در مرز شلمچه، روز حمل و نقل معنایی عینیتر دارد. رانندگانی که کیلومترها راه را پشت سر میگذارند، ساعتهای طولانی پشت فرمان مینشینند و بخش مهمی از عمرشان را در کابین کامیون میگذرانند.
یکی از رانندگان ایرانی که ۱۵ سال سابقه کار دارد، میگوید: رانندگی شغل ماست. سالهاست بین مرزهای مهران، شلمچه و بستان در رفتوآمدیم و تره و بار جابهجا می کنیم. زندگیمان با جاده گره خورده؛ تعطیلی و مناسبت برایمان معنای خاصی نداره.
راننده دیگری، از سختیهای روزمره میگوید: گاهی ۱۸ ساعت در ماشین هستم. خستگی زیاد است، هم جسمی هم روحی. دوری از خانواده، مرز، گرما و سرما، انتظار … اما چارهای نیست، نونمون از جاده درمیاد.
آنسوی مرز؛ تجربهای مشترک
سختیهای این شغل، مرز نمیشناسد. رانندگان عراقی هم با شرایطی مشابه دستوپنجه نرم میکنند. یکی از رانندگان عراقی میگوید: رانندگی خیلی کار خستهکنندهای است. شببیداری دارد. گاهی کار تا پنج صبح طول می کشد و بعضی وقت ها هم یک یا دو نصفهشب راه میافتیم.
با این حال، او از نظم و همکاری در مرز شلمچه رضایت دارد و میگوید: تقریباً از سال ۲۰۰۸ در مرز سمت ایران کار میکنم. کارها اصولیه، مراحل منظمه و همکاری بین ایران و عراق خوب و روند کار روان است و خدا رو شکر مشکلی نیست.
زیرساخت؛ پشتیبان خاموش رانندگان
برای رسیدن به این نقطه مطلوب اقدامات قابل توجهی در مرز بین المللی شلمچه از سوی سازمان منطقه آزاد اروند انجام گرفته است که از جمله این موارد توسعه زیرساختهای این مرز بین المللی بوده که نقش مهمی در تسهیل تردد کامیونها داشته است.
عقیل ظهیری، کارشناس حملونقل مدیریت توسعه شلمچه، در اینباره میگوید: برای تسهیل در امور سوخت، جایگاه سوخت در محدوده ۳۰ متری ترانزیتی برای سوختگیری رانندگان ایرانی و عراقی در نظر گرفته شده است و مسیر جادهای که قبلاً در سمت دروازه شلمچه بود، با همکاری مدیربت توسعه شلمچه و بخش زیرساخت سازمان منطقه آزاد اروند مسیری مناسب برای رفتوآمد رانندگان ایجاد شده است.
او تأکید میکند که زیرساخت مناسب، مستقیماً بر کاهش خستگی، زمان انتظار و هزینههای رانندگان اثر دارد؛ موضوعی که در نهایت به روانتر شدن ترانزیت کالا منجر میشود.
مرزی که نمیخوابد
این روایتهای فردی رانندگان، در دل مرزی شکل میگیرد که یکی از فعالترین گذرگاههای تجاری ایران با عراق است.
بر اساس دادههای رسمی، مرز شلمچه یکی از کانونهای اصلی ترانزیت کالا میان ایران و عراق است. بخش قابل توجهی از صادرات غیرنفتی ایران، از مصالح ساختمانی و محصولات کشاورزی گرفته تا کالاهای صنعتی و مصرفی، از این مسیر راهی بازار عراق میشود. این حجم جابهجایی، بدون شبکه حملونقل جادهای و رانندگانی که بار را از مبدا تا مقصد میبرند، عملاً امکانپذیر نیست.
ابراهیم غارتی، رئیس اداره ترمینال مسافری و تجاری مدیریت توسعه شلمچه، در گفتوگو با «شرق» میگوید: مرکز لجستیک شلمچه بهعنوان یکی از محورهای کلیدی حملونقل، در ماه جاری روزانه حداقل ۵۰۰ و حداکثر ۸۲۰ کامیون را در چرخه خروج و ورود میزبانی میکند.
آماری که نشان میدهد شلمچه نهتنها یک مرز فعال، بلکه یک گره مهم لجستیکی در زنجیره تأمین منطقه است؛ گرهای که هر اختلالی در آن، مستقیماً بر بازار، قیمتها و جریان تجارت اثر میگذارد.
روز حملونقل عمومی، فرصتی است برای دیدن کسانی که در کسب این جایگاه گاهی در حاشیه میمانند. چراکه کامیونها در مرزهای کشور از جمله شلمچه تنها حامل کالا نیستند؛ حامل تلاش، صبوری و شبهایی هستند که در جاده صبح میشود. اگر صادرات و ترانزیت، موتور اقتصاد است.
